
‘The Best’ VERSİYONUNA DÖNÜŞMEYE HAZIR MISIN?
Yıllar yılı pilates, yüzme, tenis derken ne kadar harap oldunuz farkındayız. Her pazartesi başlayan diyetler, sonu gelmez açlık oyunları derken iyi yaşamı aslında pek çoğunuzun teğet geçtiğinizi biliyoruz. Hatta kim bilir kaçınız bu uğraşlar neticesinde fıtık ve kas yırtığı gibi artı bonus sağlık sorunları ile tanıştı? Bilanço ağır ama bedenin kar-zarar dengesini pozitife çevirmek imkansız değil! Sizleri 5. Kademe Fitness Teknik Direktörü, Öğretim Görevlisi ve Spor Bilimcisi M.Sc. Oğuz Bora ile tanıştıralım…
Sağlıklı bir beden ne tesadüf ne de bir şans! Kişinin kendi bedensel kodlarının doğru analizleri ve kişisel kondisyonunun bir çıkarımı! Oğuz hoca da bir bakıma tam bu noktada devreye giriyor. İsteyenleri gladyatöre dönüştürmüşlüğü olsa da biz sağlıklı bir beden; özetle sağlam kafa, sağlam vücut kısmıyla ilgileniyoruz!
ANAHTAR KELİME: YAŞAM KALİTESİ İMİŞ…
“Haftada birkaç kez spor salonuna gidiyorsun… Kasların ve dayanıklılığın gelişiyor… Hatta birkaç kilo veriyorsun ama sağlık risklerin azalıyor veya hastalıkları önlüyor musun?” dedi Oğuz hocamız ve bir an durduk düşündük… Ekip olarak yüz ifadelerimizi görür gibi olduğunuzu tahmin ediyorum… Medical fitness alanının cevaplamaya çalıştığı soru aslında tam olarak buymuş! “Hocam, özellikle son zamanlarda sağda solda daha çok duymaya başladık… Gerçi aramızda deneyimlerimiz de oldu, olmadı değil ancak tam olarak okurlarımıza anlatabilir misiniz? Nedir bu medical fitness, ne yararı var?” dedik. Ve ilk anlaşılır açıklayıcı cevabımızı aldık… Aslında konu, kendi cümleleri ile tam olarak şuymuş: “Sağlık ve fitness yaşam kalitesini artırmak, hastalıklardan korunmak ve genel iyilik hali için önemlidir. Ancak bu iki kavram genellikle ayrı düşünülür. Medical fitness yaklaşımı, bu iki önemli alanı bütünleştirir. Kişiye daha sağlıklı ve aktif bir yaşam için kapsamlı bir çözüm sunar.” dedi hocamız… Yazımızın bu kısmı itibarıyla sizleri 5. Kademe Fitness Teknik Direktörü, Öğretim Görevlisi ve Spor Bilimcisi M.Sc. Oğuz Bora’nın anlatımıyla baş başa bırakıyoruz…
SAĞLIK VE FITNESS NE ZAMAN BÜTÜNLEŞTİ?
Sağlık, biyomedikal perspektiften değerlendirildiğinde “anatomik, fizyolojik ve psikolojik bütünlük” olarak kabul görür. Bu düşünsel yaklaşımın varlığı ise 1948 yılına dayanır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 1948 yılında sağlığı genel iyilik hali ile bağlayarak ‘Yalnızca hastalık ve rahatsızlıkların yokluğu değil; fiziksel, zihinsel ve sosyal açıdan genel iyilik hali’ olarak tanımlar. 1984 yılında ise bu kavramı şu şekilde değiştirir: ‘Sağlık, bir bireyin veya grubun özlemlerini gerçekleştirme, ihtiyaçları karşılama ve çevreyi değiştirme veya stresle başa çıkma derecesidir.” Böylelikle ‘holistik sağlık” kavramı ile tanışırız. Yani her türlü fiziksel, mental, duygusal, sosyal, mesleki, spiritüel ve sosyal konuyu içine alan, bütünsel olarak “sağlıklı, mutlu ve huzurlu” olma hali; günümüzde de önemini korur.
“EGZERSİZ BİR İLAÇTIR”
Günümüzde sağlık sektörü; hastalıkları tedavi etmekten ziyade hastalıkların önlenmesini ve bütünsel refahı teşvik etmeye doğru evriliyor. Medical fitness, sağlık ve fitness’ın entegre bir yaklaşımıdır. Bireyin özel sağlık durumuna ve hedeflerine odaklanarak kişiye özgü bilime ve kanıta dayalı çözümler sunar. Bu yaklaşımın en önemli ilkeleri; kardiyovasküler, ortopedik, kronik ve genel hastalıkları yönetmek, rehabilitasyonu desteklemek, genel sağlığı iyileştirmek ve sürdürülebilir bir yaşam tarzı oluşturmaktır.
HANGİ DERSLERİ ÇIKARTTIK?
Oğuz hocamızın önderliğinde medical fitness’a dair çıkarttığımız özel notlarımızı da şu şekilde sizlere sıralayalım o halde… Medical fitness’in artıları nelermiş…
Profesyonel rehberlik: Kişiye özgü doğru klinik, hekim, fizyoterapist, diyetisyen, psikolog ve egzersiz uzmanı programları oluşturma, yönetme ve rehberlik etmek.
Sağlık durumunun iyileştirilmesi: Medical fitness, kronik hastalıkları yönetme, ağrıları hafifletme ve genel sağlığı iyileştirme konusunda etkili bir araçtır.
Rehabilitasyon ve yaralanma sonrası destek: Medical fitness programları, cerrahi müdahaleler ve ya yaralanmalar sonrasında bireyin eski sağlığına kavuşmasını hızlandırabilir.
Fonksiyonel Hareket ve Kuvvet Gelişimi: Bireyin günlük yaşam aktivitelerini daha etkili bir şekilde gerçekleştirmesini sağlamak amacıyla fonksiyonel hareketlilik ve kuvvet gelişimine odaklanır.
Medical fitness check-up ve sağlık değerlendirmesi: Medical fitness check-up, bireyin sağlık risk durumunu anlamak için kardiyovasküler, nöromüsküler, fizyolojik, fiziksel performansa dayalı detaylı bilimsel değerlendirme ve analizler yapar. Bu analizler sonrasında bireyin özel ihtiyaçlarına uygun egzersiz reçetesi oluşturmak ve ilgili alanlara yönlendirmek önemlidir.
Düzenli egzersiz alışkanlığı oluşturma: Medical fitness, bireylere düzenli egzersiz alışkanlığı kazandırarak, sağlık ve fitness’ın sürdürülebilir bir yaşam tarzının temeli olmasını hedefler. Yaşlanma sürecinde destek: Bireyin yaşlanma sürecinde fiziksel gücü koruma, esnekliği artırma ve düşme riskini azaltma amacıyla kullanılır.
Doğru Bilinen 3 Büyük Yanlış
• Fitness Yalnızca Kas Geliştirir Fitness sağlıklı ve zindelikli yaşam için bilime ve kanıta dayalıdır. Aletli ve aletsiz yapılan tüm fiziksel aktivitelerdir. Fitness’ın sağlıkla ilişkili kısmı ise şudur: Kalp vde dolaşım sisteminde dayanıklılık, vücut kompozisyonu, kas gücü ve esnekliği içerir. Sağlıkla ilgili fitness’ın altında yatan konsept, meydana getiren bileşenlerin her birindeki daha iyi durumun, düşük hastalık gelişimi ve fonksiyonel yetersizlik riski ile ilişkili olmasıdır.
• Kişi Yaş Aldıkça Hamlar Biz buna “kardiorespiratuar endurans” diyoruz. Yani bir kişinin fiziksel zindeliğini tahmin etmenin bir yoludur. Her birey egzersizlerinin miktarını ve zorluğunu artırarak dayanıklılığını geliştirebilir. Kişinin dokulara oksijen ve besin maddeleri verme ve uzun süreler boyunca atıkları uzaklaştırma kabiliyeti bunu mümkün kılar.
• Kasları Yormak İyidir Fitness sırasında yapılan en büyük yanlışlardan birisi egzersis sırasında kasları çok yormanın verimli olduğu algısıdır. Aslında durum pek öyle değil. Kasları gereğinden fazla yormak kişinin kas liflerinde mikro travmaya neden olur.
OĞUZ BORA – ÖĞRETİM GÖREVLİSİ VE SPOR BİLİMCİSİ